Czym jest trauma?
Trauma
Często nadużywamy słowa trauma dla określenia sytuacji stresujących. I chociaż nie każde wydarzenie związane z silnym stresem wiąże się z traumą, to we współczesnym świecie trauma jest wszechobecna.Traumę kojarzymy najczęściej z działaniami wojennymi, klęskami, katastrofami, gwałtami, czy śmiercią.
Wydaje nam się, że nas nie dotyczy, bo nie mamy za sobą takich przeżyć. Jednak istnieje znacznie więcej przyczyn wyzwalających traumę.Nośnikami traumy są między innymi media, które specjalizują się w wielokrotnym podawaniu i rozszerzaniu wydarzeń traumatycznych.
I tak dla przykładu, atak na World Trade Center, był tragicznym, jednorazowym wydarzeniem, którego bezpośrednimi uczestnikami i świadkami była, jak na skalę światową, nieliczna ilość osób.
Media nadały temu ogromny rozgłos, szerząc poczucie zagrożenia na całym świecie.
W ten sposób traumatyzacji zastępczej uległy całe społeczności. I właśnie w taki sposób trauma niepostrzeżenie wkroczyła w nasze codzienne życie.
Ostatnie wydarzenia związane z koronawirusem komentowane przez wszystkie, możliwe media, których głównym celem jest szerzenie sensacji, doprowadziły do zbiorowego lęku i paniki. Wprowadzając nas w stan chronicznego stresu połączonego z niepewnością i ciągłym poczuciem zagrożenia.
Czym są traumatyzujące wydarzenia ?
Wydarzenia traumatyzujące to stresory, które zagrażają bezpieczeństwu fizycznemu człowieka. Przekraczają naturalne mechanizmy radzenia sobie ze stresem i atakują jego najbardziej podstawowe wartości, takie jak życie, czy schronienie.
W naszej codzienności występują częściej niż nam się wydaje. Możemy doświadczać traumy nie tylko bezpośrednio uczestnicząc w danym wydarzeniu, ale również będąc jej świadkiem, czy też słuchając opowieści o nim (trauma zastępcza).
Duży wpływ mają na nasze życie urazy, których doświadczyliśmy we wczesnym dzieciństwie (patrz traumy pierwotne).
Trauma łączy się z:
* bezpośrednim zagrożeniem życia: napaści, pożary, powodzie, huragany, akty terrorystyczne, działania wojenne, śmierć bliskiej osoby, porzucenia, porwania, ciężka choroba, pobicia, pandemie,
* narażaniem życia – w niesieniu pomocy innym (służby), zaniedbania, przesiedlenia, trudne porody, pandemia,
* narażenie na poważne obrażenia – wypadki komunikacyjne, wypadki w pracy, podtopienia, oparzenia, uderzenia, silne zranienia,
* narażenie na przemoc seksualną – gwałty, molestowanie,
* ale również mogą to być : eksmisje, przeprowadzki, odrzucenia, prześladowania, rozwody...
Czym jest trauma?
Trauma nie jest sytuacją, lecz nagłą, gwałtowną reakcją naszego organizmu na sytuacje, które nasz system nerwowy zakwalifikował jako zagrażające naszemu bezpieczeństwu i życiu. Nie ma tu czasu na myślenie, reagujemy w sposób instynktowny. Trauma to szok, w wyniku ekstremalnego stresu wywołującego uczucia strachu, przerażenia i bezradności, który może prowadzić do licznych zaburzeń psychicznych i somatycznych.
Trauma jest reakcją fizjologiczną organizmu na silny stresor. W przypadku gdy, zabraknie warunków do pozbycia się skutków tej reakcji, pozostawia trwały uraz psychiczny. Może on dać znać o sobie nawet po latach, w postaci zaburzeń lękowych zwanych jako PTSD (Zespołu Stresu Pourazowego).
Historie tak trudnych dla nas wydarzeń, ukrywamy często głęboko w naszej podświadomości, aby się chronić. Jednak ich pamięć zapisana zostaje w naszych ciałach. Odczuwamy to jako napięcia i trudne stany psychiczne, które w życiu, uniemożliwiają nam normalne funkcjonowanie.
Poprzez ćwiczenia TRE® odnajdujemy je w ciele i świadomie podążamy za nimi. Poprzez drżenia uwalniamy się od starych historii, wypartych emocji i bolesnych napięć. W ten sposób odzyskujemy poczucie wewnętrznego bezpieczeństwa i spokoju.
Istnieją różne terapie, które dedykowane są pracy z traumą. Najważniejsze w nich jest, aby trauma została uzdrowiona na wszystkich poziomach: ciała, emocji i świadomości.
Ważne, żeby zrozumieć, że trauma dotyczy głębokich doświadczeń z poziomu przetrwania, w których kora nowa, czyli nasz człowieczy mózg związany z językiem i trzeźwym myśleniem, został zupełnie odcięty na rzecz mózgu instynktownego tzw. gadziego, odpowiedzialnego za nasze być, albo nie być.
Metody pracy poszerzające świadomość naszych przeżyć na poziomie werbalnym i emocjonalnym, a niedotykające ciała mogą doprowadzać do ponownej traumatyzacji lub uzależniania się od efektu katharsis.
Jak uzdrowić traumę?
Jeśli trauma nie zostanie uzdrowiona na wszystkich poziomach,
które uczestniczyły w tym wydarzeniu,
to będziemy jej skutki odczuwać stale lub zmiennie.
Mogą pojawić się od razu lub w przesunięciu czasowym
po wielu, a nawet kilkudziesięciu latach.
Ten stan bycia naszego systemu nerwowego w ciągłej pętli zagrożenia jest chorobotwórczy.
Utrudnia nam dostęp
do radości i normalnego spełnionego życia.
Kiedy słuchając opowieści, czy też oglądając pełne zgrozy, agresji i smutku obrazy angażujemy się w cierpienia ofiar katastrof, czy przemocy, to podlegamy ich wpływom. Możemy wtedy doświadczać objawów traumy.
Podlegamy wtedy traumatyzacji zastępczej. Jest ona indywidualna i zależna od długości ekspozycji na takie działania.
Potrzebujemy być bardziej czujni i chronić swoją psychikę przed niszczącym wpływem traumy. Świadomie filtrować wiadomości, na które się otwieramy. Szczególnie ważne jest to w przypadku dzieci, których psychika nie jest jeszcze ukształtowana, a także, każdej osoby wrażliwej emocjonalnie.
Nasz mózg nie robi różnicy miedzy wydarzeniami faktycznymi, a wyobrażonymi.
Oba są dla niego tak samo rzeczywiste.
Aby dotrzeć do miejsca, w którym zapisana jest trauma,
musimy zastosować
język rozpoznawalny przez ten mózg instynktowny.
Uzdrowienie traumy, to pozbawienie jej mocy kierowania naszym życiem.
Potrzebujemy zejść do języka, który rozpoznaje ciało,
języka wrażeń i emocji
i z tego miejsca świadomie uzdrowić traumę.
Jednymi z takich metod są Metoda Emocjonalnej Wolności EFT, Brainspotting czy też metoda pracy z ciałem TRE®. W przypadku pracy z traumą w EFT, punktem wyjścia jest dobrze znana w psychologii teoria rozszczepienia świadomości pod wpływem trudnego wydarzenia.
Jedna część zamraża się w czasie i na okrągło odtwarza fragmenty tego co przeżyliśmy, które uruchamiane są pod wpływem najróżniejszych skojarzeń wywoływanych przez zapachy, dźwięki, kolory, kształty, słowa itd. Mimo, że wydarzenie dotyczy przeszłości, to przeżywamy je na nowo z tą samą intensywnością.
Druga z części podąża za życiem w teraźniejszości, ale jej świat zostaje ograniczony, do tego czego zaczyna unikać, żyjąc w lęku przed ponownym przeżywaniem tego co trudne.
Pracując metodą EFT podążamy za emocjami i odczuciami w ciele. Opukując punkty akupunkturowe na meridianach poruszmy energią w ciele, w miejscu, w którym została zablokowana.
Praca z traumą wymaga bardzo delikatnego, kompleksowego, rozłożonego na kilka etapów podejścia. Opracowana została przez Garego Creiga, twórcę EFT. Pierwszym krokiem jest metoda pracy zwana "Traumą bez łez", która trzyma nas z dala od trudnych przeżyć pozwalając wyleczyć doznania i uczucia z bezpiecznego miejsca, aby nie wchodzić w pętlę wiecznego przeżywania tego co budzi naszą grozę, prowadząc do ponownej traumatyzacji.
Badania kliniczne na weteranach wojennych pokazują, że problemy z którymi borykali się przez latach zostały uzdrowione w kilku sesjach. To samo dotyczy uczestników wypadków drogowy.
Pracując metodą Brainspotting - dochodzimy do ukrytych wspomnień poprzez ustawienie oczu w odpowiedniej pozycji prowadzi do ukrytych wspomnień. Ich uzdrowienie jest możliwe dzięki uważności i świadomości w ciele. W tej metodzie wykorzystane są naturalne zdolności mózgu do samoleczenia i samoreorganizacji.
Dzięki ćwiczeniom TRE® możemy świadomie, w bezpieczny sposób, pozwolić ciału, aby wyprowadziło na zewnątrz nadmiary zgromadzonej w nim energii traumy i poprzez drżenia odzyskało spokój i powróciło do naturalnego funkcjonowania.
Uczymy się ufać mądrości ciała i pomagamy mu przypomnieć o tym, że może drżeć i w ten sposób uzdrowić stare historie. Ono zna drogę, którą weszło w napięcie i samo potrafi z niego wyjść, jeśli mu tylko na to bez lęku pozwolimy. Uczymy się jak to robić świadomie, bezpiecznie i na swoich warunkach.
Z mojego osobistego doświadczenia w pracy z traumą widzę, że połączenie tych trzech metod terapeutycznych jest niezwykle trafne i w krótkim czasie daje dobre wyniki.